“Haal de bescherming weg en mensen ontwikkelen zich ineens veel sneller.”

‘Pioniers gezocht’, het was bijna letterlijk de boodschap van de vacature die Zuidwester eind 2017 uitzette. Monique van der Jagt en Karin Vermaat reageerden, waardoor zij nu pionieren met de eerste dagbesteding van Zuidwester in Rotterdam. En zoals het pionier betaamt, hanteren ze daar een andere naam voor: het Werksteunpunt. “We zitten namelijk precies tussen dagbesteding en werk in.”
Als je een pionier bent, dan moet je het ook goed doen. Dus startten Monique van der Jagt en Karin Vermaat op 2 januari 2018 vanuit de woonkamer van Monique het Werksteunpunt Rotterdam. Een locatie was er nog niet. Deelnemers evenmin. Daar kwam al snel verandering in. Zodra het Werksteunpunt een locatie vond in Rotterdam Zuid, kwamen ook de eerste deelnemers. Het pionieren ging ondertussen door. De eerste materialen voor de bouw- en knutselprojecten waren takken en boomstammen uit het nabij gelegen park, die de groep vervoerde op de scootmobiel van één van de deelnemers.
‘Kan niet’ bestaat niet
‘Kan niet’, bestaat nu eenmaal niet voor Monique en Karin. Dankzij die gedachtegang begeleidden ze binnen een jaar tijd zeventien deelnemers naar betaald werk of vrijwilligerswerk met een vrijwilligersvergoeding. Bij een kringloopwinkel, een zorginstelling, een schoonmaakbedrijf, de dierenbescherming. “En we zoeken nog koerierswerk en werk bij Albert Heijn”, voegt Monique er nog even tactisch aan toe.
Netwerken en samenwerken is namelijk voor hen dé oplossing om de deelnemers naar werk te begeleiden. Niet alleen netwerken en samenwerken met de bedrijven die werk- en vrijwilligersplekken aanbieden. Ook samenwerken met de driehoek om de cliënt heen. “Als één van onze deelnemers een probleem heeft op het werk, probeer ik er dezelfde dag langs te gaan”, zegt Monique. “Na een goed gesprek, kom je er vaak al achter wat er echt achter het gedrag of het probleem zit. Vaak is dat niet eens werkgerelateerd, maar heeft het zijn oorzaak in de privésfeer. Dus hebben we ook contact met de driehoek. Ons werk houdt niet op bij ons eigen deel. We moeten altijd samenwerken.”
Investeren
Ze moeten het toegeven: met hun maximale aantal uren per week, komen ze niet altijd uit in deze opstartfase van het Werksteunpunt. “Het is niet voor niets een pioniersfunctie”, benadrukt Monique. “Je weet dat je moet investeren, maar dat doe je omdat je ergens in gelooft. De één investeert in een hobby, wij in onze missie.” Welke missie dat is? “Door onze eigen werkervaring in de zorg, weten we dat het kan lonen om juist de beschermende omgeving rond een deelnemer weg te halen. Voorheen werd heel veel voor hen bepaald in de dagbesteding: wat ze moesten doen, waar ze wel en niet toe in staat zouden zijn en hoe ze zich moesten gedragen. Zodra we dat loslieten, merkten we dat deelnemers zich in veel gevallen veel sneller ontwikkelden. Met die ervaring gaan we nu verder aan de slag bij het Werksteunpunt.”
Vertrouwen en een open sfeer
Wat daarvoor nodig is, zijn maatwerk en vertrouwen. “Deelnemers hebben in het verleden te vaak het gevoel gehad dat er niet naar hen werd geluisterd. Uiteindelijk moesten ze toch doen wat er op dat moment op de dagbesteding voor handen was”, zegt Karin. “Wij proberen zoveel mogelijk vertrouwen te winnen door te doen wat we zeggen. En er is een open sfeer. Als Monique en ik elkaar feedback geven, doen we dat ook waar de deelnemers bij zijn. Er is hier ruimte om te falen, fouten te maken, boos te zijn én om van elkaar te leren.” 
Met die aanpak voorziet het Werksteunpunt in een belangrijke behoefte van Zuidwester in Rotterdam. “Er was behoefte aan een dagbesteding, omdat veel bewoners van Zuidwester te weinig werden geactiveerd”, vertelt Monique. “Wij activeren mensen nu door precies tussen dagbesteding en werk in te gaan zitten. We kijken met de deelnemers wat ze willen en wat ze kunnen en zoeken daar passend werk of vrijwilligerswerk bij.”

Kerstster
Deelnemer Esther is vandaag in de ruimte van het Werksteunpunt aan het werk om een bestelling kerststerren af te maken. Door een lichamelijke en verstandelijke beperking is een standaard baan voor haar geen optie. “Maar ik wil wel ontdekken waar ik goed in ben”, zegt ze. Deelnemers Naomi en Robert helpen haar zodat ze haar bestelling op tijd af krijgt. Normaal gesproken werken zij buiten. “We hebben net de tuin aangelegd bij de locatie Spinozaweg van Zuidwester”, vertelt Naomi. “We hebben samen het ontwerp bedacht. Zoiets had ik nog nooit gedaan. Ik heb ook ontdekt dat ik, ondanks mijn spierziekte, gewoon een straatje kan leggen. Als ik maar mijn rust pak.”
Ook Robert ontdekte nieuwe kwaliteiten. “Mensen zeiden dat we de tuin niet op tijd af zouden krijgen. Dus zijn we in het weekend teruggegaan om verder te werken. Het is gewoon leuk om te doen. En ik denk er nu over na om nog meer te gaan doen: ik wil mijn kettingzaagcertificaat halen.”